Nowa ulga innowacyjna (IP Box) – wsparcie innowacyjności przedsiębiorstw
IP Box na razie nie budzi wielkich emocji, mimo że ta nowa ulga innowacyjna pozwala firmie zapłacić podatek od dochodów z innowacyjności według rewelacyjnie niskiej stawki. Może objaśnienia urzędu skarbowego, które rozwieją powstałe wątpliwości, będą impulsem do szerszej, twórczej działalności biznesu.
Wsparcie innowacyjności polskich firm
Państwo chce pobudzić firmy do aktywniejszej działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej we własnym zakresie. Od tego roku mamy więc kolejną zachętę podatkową dla wsparcia innowacyjności przedsiębiorstw. Obie ustawy o podatkach dochodowych, od osób fizycznych (PIT) i prawnych (CIT), przewidują od tego roku szczególne zasady opodatkowania dochodów z komercjalizacji praw własności intelektualnej, wytworzonych lub rozwiniętych przez firmy. To tak zwane przepisy o IP Box lub Innovation Box. Podatek od tego rodzaju dochodów ma preferencyjną stawkę, w wysokości zaledwie 5 proc. Katalog tych praw ma charakter zamknięty.
Prawa objęte ulgą
Preferencyjną stawkę PIT i CIT można zastosować do:
- patentu (prawa do wynalazku),
- prawa ochronnego na wzór użytkowy,
- prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
- prawa z rejestracji topografii układu scalonego,
- autorskiego prawa do programu komputerowego,
- dodatkowego prawa ochronnego dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
- prawa z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
- wyłącznego prawa, o którym mowa w ustawie o ochronie prawnej odmian roślin.
Na czym polega ulga IP Box
Przedsiębiorca może zastosować preferencyjną stawkę IP Box w stosunku do praw, które sam wytworzył. Musi być ich właścicielem (współwłaścicielem) albo posiadać na nie licencję wyłączną. Nowa ulga innowacyjna przysługuje także podatnikowi, który nabędzie kwalifikowane prawa własności intelektualnej (IP), określone w ustawowym katalogu, a potem zainwestuje w ich rozwój lub je ulepszy. Ustawy podatkowe definiują działalność B+R jako twórczą, obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, systematyczną, służącą zdobywaniu nowej wiedzy oraz wykorzystaniu jej do tworzenia nowych zastosowań.
Podstawa opodatkowania
Oblicza się ją, mnożąc dochód z kwalifikowanego IP przez wskaźnik nexus, który odzwierciedla poniesione koszty. Wskaźnik ten oblicza się następująco:
(a + b) x 1,3
____________
(a + b + c + d)
a – działalność B+R prowadzona w związku z IP
b – nabycie wyników prac B+R od podmiotów niepowiązanych
c – nabycie wyników prac B+R od podmiotów powiązanych
d – nabycie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej
Gdy wartość wskaźnika jest większa od 1, przyjmuje się, że wynosi 1.
Na wszystko trzeba mieć dowód, więc należy prowadzić ewidencję rachunkową, która pozwala zapewnić ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów, dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane do ulgi prawo własności intelektualnej. Z ewidencji tej musi wynikać związek ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku takich prac.
Wzór do rozliczeń PIT i CIT
Wysokość dochodu do preferencyjnego opodatkowania jest iloczynem dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru określonego w ustawie. Wzór ten pokazuje np., ile prac badawczo – rozwojowych zostało wykonanych, a ile zleconych. Premiowane są firmy samodzielnie prowadzące taką działalność lub powierzające prace B+R jednostkom niepowiązanym. W tym obliczeniu można przyjąć koszty poniesione najwcześniej od 1 stycznia 2013 r., ale tylko, gdy dotychczasowa ewidencja pozwala wyodrębnić wydatki przyporządkowane do danego IP. Jeśli to nie jest możliwe, przedsiębiorca zaliczy koszty poniesione od 1 stycznia 2019 r.
Rozliczanie strat
Straty z kwalifikowanych praw własności intelektualnej poniesione w danym roku podatkowym będzie można odejmować od dochodu związanego z tym samym kwalifikowanym IP albo tym samym rodzajem produktu lub usługi, w których wykorzystano takie prawo. Straty te można tak rozliczać w ciągu pięciu, kolejno następujących po sobie, lat podatkowych. Stratę trzeba będzie wykazać w zeznaniu za rok, w którym ją poniesiono.
Szczegółowe zasady stosowania w praktyce przepisów o IP Box zostaną objaśnione przez Ministerstwo Finansów (MF). Ich wydanie poprzedzono powszechnymi konsultacjami, w których resort miał nadzieję uzyskać opinie m.in. co do:
- zakresu praw własności intelektualnej objętych nową ulgą innowacyjną,
- reguł ustalania dochodu,
- wymagań ewidencyjno-dokumentacyjnych podatnika korzystającego z preferencji,
- rozliczania strat wygenerowanych przez IP,
- obowiązków podatkowych w przypadku wycofania zgłoszenia lub wniosku,
- odmowy udzielenia prawa ochronnego,
- odrzucenia zgłoszenia lub odrzucenia wniosku o rejestrację.
Mało zainteresowanych?
Na razie czekamy na objaśnienia MF. Biznes liczy przy tym na rozstrzygnięcie, czy można jednocześnie skorzystać z IP Box i z wprowadzonej wcześniej ulgi na badania i rozwój (B+R). W zasadzie nie ma ku temu przeciwwskazań, chociażby z tego względu, że pierwsza z nich odnosi się do dochodów, a druga do kosztów. W pewnych przypadkach jednak taka wątpliwość powstała, ale podobno nie była to intencja ustawodawcy.
Jak bardzo ta nowa preferencja pobudzi innowacyjność przedsiębiorstw? To się dopiero okaże. Na razie spotkać można także mało budujące badania. Zaledwie 5 proc. respondentów ankiety KPMG w Polsce wyraziło pewność, że ich firmy będą mogły sięgnąć po tę nową ulgę podatkową. Jednocześnie 75 proc. ankietowanych przyznało, że ich spółki raczej nie skorzystają z preferencyjnego opodatkowania dochodów z praw własności intelektualnej.
Na koniec pytanie: Czy wdrażają Państwo w swoich firmach innowacyjne programy badawczo-rozwojowe? Jeśli nie to czy taka ulga byłaby dla Państwa zachętą do tego typu działań? Zapraszam do dyskusji.
